Elektrikte gündem kayıp kaçak

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun kayıp kaçak bedelinin tahsil edilmesinin hukuka aykırı olduğu kararını vermesi üzerine Kayseri'de vatandaşlar dağıtım şirketinin önünde uzun kuyruklar oluşturdu. Abonenin parasını geri alıp alamayacağına ise tüketici hakem heyeti karar veriyor. Kayseri'de vatandaşların elektrik paralarını almak için çabaya girişmelerinin doğru olduğunu söyleyen Elektrik Mühendisleri Odası ,"Kayseri doğru yapıyor, siz de elektrik dağıtım şirketinizden geçmiş 10 yılda ödediğiniz kayıp kaçak bedeline dair kağıt isteyin. Bu kağıdı kaymakamlığa ya da ilçenizde bulunan tüketici hakem heyetine götürün ve ödediğiniz kayıp kaçak bedellerini geri isteyin" diyor.

Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Hukuk Müşaviri Hayati Küçük, Yargıtay Genel Kurulu’nun elektrikte kayıp kaçak bedelinin dürüst vatandaştan tahsil edilemeyeceğine dair kararının ‘emsal’ bir karar olduğunu iddia etti. Küçük, “Yargıtay Hukuk Genel Kurulu emsal bir karar aldı, içtihat niteliğinde. Dolayısıyla dava açılan mahkemeleri bağlayıcı bir niteliktedir. Bu karara dayanılarak vatandaşın dava açması yerindedir dürüst tüm vatandaş dava açmalıdır” dedi.

Cam Balkon

PARANIZI NASIL GERİ ALACAKSINIZ?

EMO Hukuk Müşaviri Küçük, vatandaşın son 10 yılda ödediği kayıp kaçak bedelini alması için öncelikle bulunduğu ildeki elektrik dağıtım şirketine gidip, ne kadar kayıp kaçak bedeli ödediğine dair kağıt alması gerektiğini vurguladı. Eğer abonenin ödediği bedel 2 bin liranın altında ise ilçesindeki Tüketici Hakem Heyetine gidip, Yargıtay kararını emsal göstererek parasının iadesi talebinde bulunması gerektiğini söyledi. Küçük, 2 bin liranın üzerindeki kayıp kaçak bedellerini almak için dava açılması gerektiğine dikkat çekti.

 

DANIŞTAY MI YARGITAY MI KARAR VERİR?

Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurumu (EPDK) ile Elektrik Dağıtım Şirketlerinin Yargıtay kararı ile ‘kayıp kaçak bedeli iadesi yapılamayacağı’ iddiaları ise hukukçular arasında tartışma yarattı. Bazı hukukçular Yargıtay Genel Kurulu’nun kararını görmek gerektiğini, daha önce Türk Telekom’un sabit telefon ücreti alamayacağı kararını Danıştay’ın verdiğini vurguladılar.

Ancak EMO Hukuk Müşaviri Hayati Küçük, “Bu idari bir karar değildir çünkü kayıp kaçak bedelinin vatandaştan alınmasına dair ne bir kanun, ne bir EPDK yönetmeliği, tebliği ya da kararı vardır. Dağıtım şirketinin vatandaş faturasına eklediği bir kayıp kaçak bedeli vardır ve bu tarifeyi de EPDK onaylamıştır. Bunun dışında hiçbir yasal altyapısı olmayan bir karardır” dedi.

DANIŞTAY’DA DAVA SON AŞAMAYA GELDİ

EMO olarak 2012 yılında Danıştay’da dava açtıklarını da anlatan Küçük, “Biz kayıp kaçak bedelinin dürüst vatandaştan alınmasının dağıtım şirketlerini rehavete sevk ettiğini, kayıp kaçak bedelini düşürmek için gerekli teknolojik yatırımları yapmalarını engellediğini ileri sürerek dava açtık ve iptalini istedik. Danıştay savcısı da tıpkı Yargıtay Genel Kurul kararında olduğu gibi 2014 yılının başında görüş bildirdi. Ancak henüz Danıştay kesin kararını vermedi, bekliyoruz” dedi.

KAYSERİ'DE UZUN KUYRUK

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun tüketicilerden elektrik faturalarından alınan kayıp-kaçak bedellerinin hukuksuz olduğu kararı enerji piyasasına damga vurdu. Bir yandan vatandaşlar yüzlerce lirayı bulan alacaklarını hesaplamaya başladı. Diğer yandan kayıp kaçak bedellerini geri alabilmek için nasıl bir yol izlenmesi gerektiği sorusu ortaya çıktı. Kayseri’de ise bugün vatandaşlar, şimdiye kadar aylık faturalarından kesilen 'kayıp-kaçak’ bedellerini geri alabilmek için elektrik dağıtım şirketine akın etti. Kayseri ve Civarı Elektrik Şirketi’nin önünde uzun kuyruklar oluşturdular.

İSYAN ETTİLER

Elektrik aboneleri uzun kuyruğa isyan ederek şöyle dedi: "Elektrik dağıtım şirketlerinin bizden kestikleri kayıp- kaçak bedelleri belli. Oturdukları yerden, uydu aracılığıyla bile fatura kesip gönderiyorlar. Ancak konu bize geri ödenecek kayıp- kaçak bedeli olunca, işi yokuşa sürüyorlar. Burada pekçok yaşlı insan var, kadınlar var, çocuklar var." Dağıtım şirketi vatandaşlar için abonelik süreleri boyunca kayıp kaçak bedellerini hesaplayan bir kağıdı vatandaşlara verdi. Vatandaşlar kendilerine verilen bu kağıtla ikamet ettikleri kaymakamlığa bağlı olan tüketici hakem heyetine başvuracak. Eğer tüketici hakem heyeti Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun kararını baz alırsa tüketicilerin kayıp kaçak bedellerinin vatandaşlara ödenmesine karar verebilir. Fakat sistem her zaman böyle işlemiyor. Türkiye’de kayıp-kaçak bedelli tahsil edilmesini haklı bulan pek çok mahkeme kararı da var.


KAYIP KAÇAK BEDELİ NEDİR?

Kayıp kaçak bedeli ülke genelinde kaçak elektrik kullanımı sonucu ortaya çıkan maddi zararın elektrik abonesi olan vatandaşlardan tahsil edilmesini sağlayan ödeme sistemi. Türkiye’nin hangi bölgesinde oturduğuna bakılmadan elektrik abonelerinden aylık faturalarının yüzde 8’i civarında kayıp kaçak bedeli alınıyor. Kayıp kaçak bedelinin tahsili konusunda açıklamalar yapan Tüketici Sorunları Derneği (TÜSODER) Başkanı Aydın Ağaoğlu, “Dağıtım şirketlerinin haklı olduğuna yönelik de Yargıtay kararları var. İsteyen tüketici heyeti bu kararı emsal olarak alır istemeyen almaz” ifadesini kullandı. Vatandaşların hakkını aramak için Meclis yolunu da kullanabileceğini ifade eden Ağaoğlu, “Vatandaşlar alın teriyle kazandıkları paraları hukuka aykırı şekilde ellerinden alınmasını önlemesi için TBMM dilekçe komisyonuna ve EPDK’ya başvurabilirler" dedi.