Milyonlarca sözleşme geçersiz olacak

Borçlar Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle banka, sigorta şirketleri ve seyahat ve taşıma işletmeleri gibi şirketlerce hazırlanan sözleşmeler geçersiz hale gelecek. Özellikle de kira sözleşmelerine dikkat edin.


1 Temmuz’da yeni Borçlar Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle banka, sigorta şirketleri ve seyahat ve taşıma işletmeleri gibi şirketlerce hazırlanan sözleşmeler geçersiz hale gelecek. Çünkü kanun gereği sözleşmelerde hükümler tek taraflı ve tüketicinin aleyhineyse o sözleşme geçersiz sayılacak. Genel işlem koşullarında yer alan bir hüküm, açık ve anlaşılır değilse veya birden çok anlama geliyorsa, düzenleyenin aleyhine ve karşı tarafın lehine yorumlanacak.

ÖDÜL SÖZÜ VEREN YERİNE GETİRECEK

"Kitle Sözleşmesi", "Katılmalı Sözleşme", "Tip Sözleşme" denilen sözleşmeler için belirlenen "Genel İşlem Koşulları" ile bireyin korunması sağlanacak. Karşı tarafın menfaatine aykırı genel işlem koşullarının sözleşmenin kapsamına girmesi, düzenleyenin karşı tarafa, bu koşulların varlığı hakkında açıkça bilgi verip, bunların içeriğini öğrenme imkânı sağlamasına ve karşı tarafın da bu koşulları kabul etmesine bağlı olacak. Aksi takdirde, genel işlem koşulları yazılmamış sayılacak. Bir sonucun gerçekleşmesi karşılığında ödül vereceğini ilan yoluyla duyuran kimse, sözünü yerine getirmekle yükümlü olacak. Ismarlanmamış bir şeyin gönderilmesi öneri sayılmayacak. Bu şeyi alan kişi, onu geri göndermek veya saklamakla yükümlü olmayacak.

NİŞANLI VE SEVGİLİYE TAZMİNAT HAKKI

Hâkim, sadece ölümde değil, ağır bedensel zararlarda da zarar görenin yakınlarına tazminat ödenmesine karar verebilecek. Bu konunun kanuna girmesiyle, aralarında resmi nikâh olmayanların, yani nişanlı ve sevgililerin de tazminat istemleri, yasal dayanağa kavuşmuş olacak.

Kaybolan eşyadan artık müessese sorumlu olacak

- Otel, pansiyon gibi yer işletenler, konaklayanların eşyasının yok olması veya zarara uğramasından sorumlu olacak. Ayrıca otopark ve benzeri yer işletenler, kendilerine bırakılan veya çalışanlarınca kabul edilen motorlu taşıtların zarara uğramasından veya çalınmasından sorumlu olacak.

- Kira artışları bir önceki yılın üretici fiyat endeksini geçmeyecek.

- Kiracılar, "Oğlum oturacak" gerekçesiyle çıkarılabilecek.

- Kiracının elektrik ve su borcunu ödememesi tahliye sebebi olacak.

- Uyarıya rağmen gürültü yapan, balkonda mangal yapan kiracının sözleşmesi iptal edilebilecek.

- Konut ve işyeri kirasında depozito, 3 aylık kira bedelini aşamayacak.

- İşveren, psikolojik ve cinsel tacizi önlemekle yükümlü olacak.

- Eşler birbirlerinin rızasıyla kefil olabilecek.

EN ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİK KREDİ FAİZİNE ÜST SINIR

1 Temmuz'da yürürlüğe girecek olan Yeni Borçlar Kanunu'nda yapılan en önemli değişiklik, Habetürk'ün önceki gün dikkat çektiği kredi faizine tavan uygulaması olarak göze çarpıyor. Kanun 88'inci maddesinde kredi faizinde tavanı yıllık olarak yüzde 13.5 ile sınırlıyor. Buna göre, konut, ihtiyaç ve otomobil faizleri aylık yüzde 1.06'yı geçemeyecek. Ancak bu konuda banka hukukçuları ve borçlar hukuku akademisyenleri fikir ayrılığına düşüyor. Banka hukukçuları Türk Ticaret Kanunu'ndaki iki maddenin bankaları koruyacağını söylerken, borçlar hukuku profesörleri, tacir-tüketici işlerinin tüketici açısından 'ticari iş' sayılmasını engelleyeceğini vurgulayarak banka hukukçularınn hatalı olduğunu söylüyor.