BASINA SANSÜR DEMOKRASİYLE BAĞDAŞMAZ
İnternete düşen ses kayıtlarının haber yapılmasıyla ilgili düzenlemenin halkın haber alma özgürlüğünün kısıtlanması anlamına geldiği belirtiliyor.

Üçüncü yargı paketinde, internete düşen ses kayıtlarının haber yapılmasıyla ilgili düzenlemeler de yer alıyor. Buna göre, aleni olmayan ses kayıtlarını yayınlayan basın yayın organlarına 5 yıla kadar hapis cezası verilmesi hükmü getiriliyor. Gazeteciler, düzenlemenin halkın haber alma özgürlüğünün kısıtlanması anlamına geldiğini aktarıyor.

Meclis Adalet Komisyonu'nda görüşülen 3. yargı paketine eklenen maddeyle basının haber verme özgürlüğü sınırlandırıldı. Haberleşmenin gizliliğini ihlal eden kişilere verilecek ceza arttı. Komisyonda verilen bir önergeyle aleni olmayan ses kayıtlarını yayınlayan basın yayın organlarına 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilmesi hükmü getirildi. TBMM Genel Kurulu'nda teklifin geçerek yasalaşması halinde gazeteciler en az 2 yıl hapis tehdidiyle karşı karşıya kalacak Adalet Bakanlığı'nın tasarısı ile Alt Komisyon raporunda yer almayan ve basına ceza öngören bu değişiklik teklifini AK Parti milletvekilleri vermişti. Konu, geçtiğimiz günlerde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a da sorulmuştu. Katıldığı bir televizyon programında Erdoğan, "Bu söylediğiniz konuya vâkıf değilim. Önümüzdeki hafta arkadaşlarımızdan dinleyeceğim. Ondan sonra adım atacağız. İyi niyetle yürüttüğümüz bir çalışma var. Medyada özgürlük alanını Batı standartlarına yükseltmeye çalışıyoruz." cevabını vermişti.

Düzenlemeye basın meslek kuruluşları tepkili. Zaman'ın haberine göre; Kamuoyuna mal olmuş ses kaydını haberleştirmenin gazetecinin görevi olduğu aktarılıyor. Ayrıca toplumun da haber alma hakkı olduğunun unutulmaması isteniyor. Buna göre, haberleştirilen ses kaydının kamu yararına olup olmayacağının dikkate alınması gerektiği aktarılıyor. İşte o görüşler:

Çağdaş Gazeteciler Derneği Başkanı Ahmet Abakay: "Yasa dışı dinlemelerin tümüne karşıyız. İnsanların özel yaşamı ihlal edilmemeli. Bu nedenle yargılanan insanlar var. Ama eğer birtakım dinlemeler açığa çıkmışsa ve gazeteci de legalleşen, artık kamuoyuna sunulan bu bilgileri kullanıyorsa burada suç gazetecinin değildir. Cezalandırılacak olanlar dinlemeyi yapanlardır. Onlar yargı önüne çıkarılmalıdır, gazeteciler değil. Gazeteci için sır yoktur. Gazeteci, gizli ya da açık kamuoyunu ilgilendiren her haberi yapmakla yükümlüdür. Toplumu ilgilendiriyorsa, ses kaydını yayınlamak kamu yararı sağlıyorsa yapmak zorundadır. Sadece gazetecinin değil, kamuoyunun haber alma hakkıdır bu."

Basın Konseyi Başkanı Orhan Birgit: "Dillere düşmüş olay haberdir. Kim tarafından düşürülmüşse düşürülmüş. Yani bir başkasının naklettiği olay yalanlanmıyorsa, doğruluğu kanıtlanıyorsa, gazetecinin görevi onu soruşturmak ve gazetecilik mesleği sınırları içinde bunu yazmaktır. Bundan dolayı herhangi bir şekilde sorumlu olmaması lazım. Daha paket gelmedi, gelince göreceğiz. Adalet Bakanlığı 4. paketi hazırlıyor. Şu anda 102 meslektaşımız tutuklu."

Ceza Hukuku Uzmanı Emekli Savcı Sami Gören: "Ses kayıtları diğer delillerle birlikte değerlendirilir. Ses kayıtlarının içeriğinin doğru olup olmadığı ve diğer delillerle desteklenip desteklenmediğine bakmak lazım. Eğer gazeteciler, televizyoncular, olmayan bir ses kaydını yayınlarsa o zaman suç olur. Basının görevi kamuoyunu bilgilendirmektir. Basın, kamuoyunu adına görev yapar. Basını susturmak kamuoyunu ve halkı susturmaktır. Bu da demokrasiye uygun olmaz. Anti demokratik hukuk dışı bir tavır olur, bu da tasvip edilemez."

FATURA, GAZETECİLERE KESİLMEMELİ

Medya Derneği Genel Sekreteri Deniz Ergürel: "Öncelikle genel anlamda özel hayata dair konuşmaların kaydedilmesi ve bunun gayri hukukî bir şekilde medyaya verilmesi suçtur. Burada eğer ciddi bir ceza verilmesi gerekiyorsa, bu kaydı ve ihlali yapan kişiye verilmesi gerekir. Fatura gazetecilere kesilmemeli. İnternete ve sosyal medyaya düşen kayıtların haber konusu yapılması tartışılmalı. Söz konusu kaydın yazılmasının ne kadar kamu yararına, ne kadar özel olduğuna bakılmalı. Gazeteci tarafından gizlice alınmış özel hayata dair ses kaydının haber yapılması suç sayılabilir. Ancak kamu yararına olacak ve zaten kamuya mal olmuş bir ses kaydına verilecek 5 yıl hapis cezası kararının çok ağır olduğunu düşünüyorum. Bu iyi niyetli düşünülse bile çok ağır bir karar. Bu basın özgürlüğü anlamında da çok tehlikeli bir düzenleme olur. Yasa koyucuların bunu göz önünde bulundurması gerekir."

Kamuoyuna mal olmuş bilgi, haberdir

Milletvekili ve eski gazeteci Oktay Ekşi: Son dakikada verilen bir önergeyle yasaya giren bu yaptırım aslında bir halkın gerçekleri öğrenme hakkına ve bir gazetecinin halkı bilgilendirme görevine tamamen aykırıdır. Zaten kamuoyuna yansımış olan bir bilgiyi gazeteci alıp da okuyucularına duyurmaya kalkınca, bunu bir suç haline getirmenin hiçbir şekilde mantığı da yoktur. O nedenle, Türkiye'nin içine sürüklenmekte olduğu bir gidişin son örneğidir. Türkiye demokratikleşiyor diyenler bu resme baksınlar.

Gazeteci-Yazar Mehmet Altan: Bunu ben basın özgürlüğünden ziyade şöyle değerlendiriyorum: İktidar Türkiye'yi demokratikleştirmek mi istiyor, yoksa mevcut durumdan mı yararlanmak istiyor? Benim bunda endişem var. Yani demokratikleştirmek istiyorsa çok hızlı bir şekilde tek parti zihniyetinin ve 12 Eylül rejiminin yasalarını ortadan kaldırması ve bu olumlu adımı kalıcı hale getirmesi lazım. Yani Türkiye'yi demokratikleştirmeden, bunun önündeki engelleri kaldırmak için çalışan iradeyi yok etmeye dönük bir girişim bunlar.